Sınav Kaygısı Nedir?

Sınav Kaygısı Nedir ?

Sınav kaygısı; öğrenilen bilgilerin sınav sırasında etkili bir biçimde kullanılmasına engel olan ve başarının düşmesine yol açan yoğun kaygı olarak tanımlanır.

  • Biraz kaygı ve stresin zararı yoktur,
  • Hiç kaygısız olmaktan iyidir,
  • Biraz stres uyuşukluktan kurtarır zindeleştirir,
  • Stres ve kaygı kontrol edilemezse, panik düzeyine çıkarsa zararlı olur,
  • Aşırı kaygı kişinin çalışmasını engeller,
  • Aşırı kaygılı kişi çok çalışmasına rağmen az öğrenir,
  • Sınavlara ne kadar iyi hazırlansa da başarılı olmaz.

Sınav kaygının zihinsel belirtileri;

  • ‘‘Yapamayacağım, başarısız olacağım, kötü not alacağım, rezil olacağım, ailemi hayal kırıklığına uğratacağım’’ gibi olumsuz düşünceler.
  • Unutkanlık ,dikkatini toplamada güçlük çekme,
  • Sınav sorularını okuyup anlamada güçlük çekme,
  • Düşüncelerini düzenlemede güçlük çekme,
  • Konuları hatırlamada güçlük çekme gibi.

Sınav kaygısının fiziksel belirtileri;

  • Baş ve kas ağrısı,
  • Sabahları kendini yorgun ve halsiz hissetmesi,
  • Uyumakta zorlanma,
  • Mide ağrısı, mide bulantısı, kabızlık ve ishal,
  • Çarpıntı, düzensiz kalp atışları,
  • Terleme, eli ayağı titreme,
  • Yemek alışkanlıklarında değişiklik(aşırı yeme ya da iştahsızlık),
  • Ellerin soğuk yada terli olması vb.

Sınav kaygısının duygusal belirtileri;

  • Gerginlik, huzursuzluk, sinirlilik,
  • Kolay ağlama,
  • Hata yapma, bildiklerini unutma korkusu, sınavı bitirememe korkusu, doğru çalışamama korkusu vb.
  • Çaresizlik, panik duyusu.
  • Karamsarlık, güvensizlik,
  • Sürenin yetmeyeceğine, gelecekte olacağı tahmin edilen olumsuz durumlara dair yaşanan endişe,
  • Aşırı sakin olma veya aşırı sabırsızlık,
  • Heyecan yetersizlik duyguları(daha zayıf ve beceriksiz olduğunu düşünme.)

Sınav kaygısının ortaya çıkma nedenleri;

  • Zamanı iyi kullanamama,
  • Planlı çalışma alışkanlığının olmaması,
  • Amaçların ulaşılmaz oluşu,
  • Hedef belirleyememesi,
  • Ebeveynlerin aşırı koruyuculuğu,
  • Ebeveynlerin güvensiz ve yüksek beklentili olmaları,
  • Sınavda ya başarılı olmazsam aileme ve çevremdekilere ne derim,
  • Ebeveynlerin öğrencinin başarısızlıklarını abartıp başarılarını küçümsemesi,
  • Ebeveynlerin sevgilerini esirgemeleri.

Sınav kaygısının davranışsal belirtileri;

  • Kaçma (ders çalışmayı bırakma, sınavı yarıda bırakma),
  • Kaçınma (ders çalışmayı erteleme, sınava girmeme),
  • Sınav sırasında dona kalma.

Sınav Kaygısı İle Baş Etme Yöntem ve Teknikleri

  • Sınava Planlı Programlı Çalışma;
    • Evde derse hazırlık
    • Sınıfta ders dinlemek
    • Günlük tekrar
    • Sınav öncesi genel tekrar
  • Uyku, Dinlenme ve Beslenme;
    • Sınava yeterince çalıştığınız ve elinizden geleni yaptığınız konusunda kendinize sürekli telkin verin.
    • Nefes egzersizi çalışmaları yapın.
    • Uyku düzeninize mümkün olduğu kadar sadık olun.
    • Gece yarılarına kadar ders çalışmak yerine; gün içinde programlı ve düzenli bir çalışma sistemi oluşturun.
  • Olumsuz düşünceler ve inançlardan kurtulma;
    • Eğer başarılı olamazsam aileme ne söylerim,
    • Bu sınavda başarılı olamayacağım,
    • Ellerim titriyor ne yapacağım,
    • Ben yetersizim, aptalın tekiyim… gibi olumsuz ve yıkıcı düşüncelerden mümkün olduğunca uzak durun.
  • Olumlu ve gerçekçi düşünceler oluşturmaya çalışın;
    • Sonuç her ne olursa olsun ailem beni seviyor.
    • Bu sınavda başarılı olacağım.
    • Elimden geleni yapacağım.
    • Bu sınav için yeterleyim.
    • Ben akıllı biriyim, başaracağım.
  • Kendinizi rahatlatın;
    • Boş zamanlarınızda arkadaşlarınızla ve ailenizle vakit geçirmeye çalışın.
    • Sizi rahatlatan hoşunuza giden aktiviteler yapmaya çalışın.
    • Ayrıca birkaç dakika gözlerinizi kapatarak sizi mutlu eden bir anıyı ya da bir yeri hayal edin.

Ailelere öneriler

  • Güven ve sorumluluk vermeli, önemsemeli, olumlu geri bildirimde bulunmalıdır.
  • Sınava ilişkin konuşmalarda özenli davranmalı, gerçekçi olmalı, akranlarıyla karşılaştırmaktan kaçınmalıdır.
  • Duygu ve düşünce paylaşımı, empati önemlidir.
  • Sınavı önemsememe, ölüm kalım sorunu yapmama,
  • Aile bireyleri uygun rol modeli olmalı, uygun aile ortamı sağlamalı ve uygun problem çözme davranışları geliştirilmelidir.
  • Ergenlerin okuldaki başarıları yanı sıra evde de başarıyı tadabilecekleri fırsatlar verilmeli.
  • Evde yapabilecekleri zorlukta işler verilmeli.
  • Adım adım başarıyı yakalayabilmeleri sağlanmalı.
  • Anında geri bildirim verilmeli.
  • Öğrenci için tutarlı beklenti içinde olunmalı,
  • Öğrencinin kapasitesinin üstünde başarı beklememeliyiz.
  • Mükemmeliyetçi olmamalıyız ,
  • Başkaları ile kıyaslamamalıyız,
  • Sevgiyi araç olarak kullanmamalıyız.